Tohumlar, bitkisel üretimin en önemli ana girdilerinden ve birim alan verimliliğini etkileyen kritik unsurlardan biridir. Geçmişte yalnızca bitki üretimi için kullanılan tohumlar, günümüzde bitki sağlığı ve özellikle gıda güvenliği için hayati bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, tohumlar artık bitki üretiminin temelinde yer almaktadır.
Tohumlar, çiçekli bitkilerin dişi organı olan ovulun döllenmesi sonucu üç ana bölümden oluşan generatif üreme organlarıdır. Bu bölümler embriyo, endosperm ve testa’dır. Başka bir deyişle, tohumlar, meydana geldiği bitkinin genetik özelliklerini taşıyan, döllenme sonucu oluşan ve embriyoyu içeren generatif kısımlardır.
Tohumluk ve Tohumculuk Nedir?
Tohumluklar, yeni bir bitki oluşturma kapasitesine sahip olan generatif veya vegetatif bitki parçalarıdır. Tarla bitkileri için en yaygın kullanılan tohumluk; tohum, yumru, gövde çeliği, stolon ve rizom gibi bitki parçalarını kapsar. Genellikle tarımsal üretimde kullanılan tohumlar, tarla bitkileri için kullanılan generatif bir üründür.
Tohumculuk ise, tohumlukların ıslah edilmesi, tescil edilmesi, üretilmesi, dağıtılması, sertifikalandırılması, denetlenmesi ve bu süreçlerle ilgili organizasyon faaliyetlerinin tümünü kapsayan bir alandır.
Hibrit Tohum ve Hibrit Tohumluk Arasındaki Fark Nedir?
Hibrit tohumlar, en az iki farklı homojen yapıya sahip canlının melezlenmesi sonucu elde edilen tohumlardır. Bu tohumlar, özellikle tarımsal amaçlar için üretilirler ve melezleme yoluyla elde edilirler. Hibrit tohumlar, istenilen özelliklerin daha güçlü bir şekilde aktarılmasına izin veren bir dizi avantaj sunarlar.
Hibrit tohumluk ise, tarım işletmeleri veya tarım üreticileri tarafından, bir sonraki üretim dönemi için kullanılmak üzere üretilen hibrit tohumların kaynağıdır. Hibrit tohumlu bitkilerin meyveleri toplanarak tohumları elde edilir, bu tohumlar da bir sonraki üretim sezonunda kullanılmak üzere saklanır. Hibrit tohumluklar, özellikle aynı kalitedeki geleneksel tohumluklardan daha üstün özelliklere sahip olduklarından, modern tarımsal üretim için oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadırlar.
GDO’lu Tohum Nedir?
GDO’lu tohumlar, genetik mühendisliği yoluyla oluşturulan, genlerinde değişiklik yapılmış tohumlardır. Bu tohumlar, belirli özelliklere sahip bitkilerin üretilmesini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.
GDO’lu tohumlar, birçok farklı uygulama alanında kullanılmaktadır. Örneğin, bazı GDO’lu tohumlar, böcek ve hastalık direnci gibi özelliklere sahip bitkilerin üretilmesine yardımcı olurken, diğerleri daha verimli ve dayanıklı bitkilerin yetiştirilmesini sağlar. GDO’lu tohumlar aynı zamanda, gıda üretimi ve tarımsal endüstride kullanılan diğer malzemelerin üretiminde de kullanılabilir.
Ancak, GDO’lu tohumlar çevre ve sağlık açısından bazı endişelere neden olmaktadır. Bazı araştırmalar, GDO’lu bitkilerin ekolojik dengeyi bozabileceği ve insan sağlığına zararlı olabileceği konusunda uyarılarda bulunmuştur. Bu nedenle, GDO’lu tohumların kullanımı, ülkeler ve uluslararası kuruluşlar arasında sıkı bir şekilde düzenlenmektedir.
Tohumda Yerel Irk ve Yerel Popülasyon Nedir?
Yerel ırk veya yerli ırk, belirli bir bölge veya coğrafyada yerleşmiş olan bitki veya hayvan türlerinin, o bölgeye özgü doğal şartlara uyum sağlamış özel bir popülasyonudur. Yerel ırklar, yerli popülasyonlar veya yerli çeşitler olarak da adlandırılırlar.
Yerli popülasyon ise, belirli bir bölgede doğal olarak yetişen, bu bölgedeki iklim ve diğer doğal koşullara uyum sağlamış bitki veya hayvan popülasyonudur. Yerli popülasyonlar, genellikle bölgenin toprak, iklim ve diğer koşullarına özel bir uyum sağlamışlardır. Bu nedenle yerli tohum ve yerli hayvan popülasyonları, genetik çeşitliliği korumak için önemlidir.
Yerli ırklar ve yerli popülasyonlar, genellikle geleneksel tarım uygulamalarında kullanılmaktadırlar. Bu tür tohum ve hayvanlar, yerli çiftçiler tarafından üretilir, ekimi yapılır ve genellikle daha az sanayileşmiş ve ticarileşmiş bir tarım sistemine sahip olan yerel topluluklar tarafından tüketilir. Bu tür yerli popülasyonların korunması, çevre ve doğal kaynakların korunmasına da katkı sağlayabilir.
Tohumluk Sınıf ve Döllenme Kademeleri Nelerdir?
OECD’ye üye olan ülkemizde tohumluk sınıf ve döl kademeleri; elitlik tohum, orijinal tohumluk, sertifikalı tohumluk, ham tohumluk ve karışım tohumluk olarak ayrılmıştır.
A-) Elit Tohumluk
Kaydedilmiş ve tohum üretimi yapılan çeşitlerde, ıslahçılar tarafından düzenli olarak kontrol edilen ve çeşidin en iyi özelliklerini taşıyan saf tohumluk “elit tohumluk” olarak adlandırılır. Bu tohumluk, safiyeti korunarak devam ettirilen orijinal tohumluğun başlangıcıdır; diğer tohumluk sınıflarının kaynağıdır. Elit tohumlukların kontrolü ıslahçılar tarafından yapılmaktadır ve bu tohumlukların sertifikasyonunda beyaz renkli, çapraz mor bantlı etiketler kullanılmaktadır.
B-) Orijinal Tohumluk (I-II)
Elit tohumluklar veya onların türevleri, çeşit safiyetini koruyarak üretilen tohumluklardır. Bu tohumluklar, ıslah ve araştırma kurumlarında veya ıslahçıların kontrolünde yetiştirilir; Tohumluk Kontrol ve Sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilir. Orijinal tohumluk, sertifikalı tohumluk sınıfının kaynağı olarak kabul edilir.
C-) Sertifikalı Tohumluk
Bu tohumluklar orijinal tohumluktan veya kendisinden elde edilen, çeşit safiyetini devam ettiren, Tohumluk Kontrol ve Sertifikasyon teşkilatı tarafından kontrol edilen tohumluklardır. Sertifikalı tohumluk, tarla ve laboratuvar kontrolleri yapılmış, ambalajlanmış, etiketlenmiş, standartlara uygun tohumluklardır. Bu tohumlukların üretiminde resmi protokol ve sözleşmeler yapılmaktadır. Sertifikalı I tohumluk sertifikasında mavi etiket, Sertifikalı II,III,IV,V tohumluk sertifikasında ise kırmızı etiket kullanılmaktadır.
D-) Ham Tohumluk
Orijinal ve sertifikalı tohumluk sınıflarında üretilen, nihai olarak sertifikalandırılmamış tohumluklardır. Ham tohumluk sertifikasında gri etiketler kullanılır.
E-) Karışım Tohumluk
Karma tohumluklar, sertifikalandırılmış veya standart tohumluk olarak belgelendirilmiş farklı çeşitlerin karışımından oluşur. Bu tohumluklarda çeşitlerin ağırlıkça yüzde oranı, sertifikalı ve standart olup olmadığı, karışımı oluşturan tohumların parti numaraları ve firma tarafından verilen karışım partisi numarası, karışım belgesinde ve etiketlerde belirtilir. Ayrıca, karışımın ne amaçla kullanılacağı da karışım belgesinde açıklanır. Karma tohumluk sertifikasında, yeşil etiketler kullanılır.
Nitelikli Tohumlukta Bulunması Gereken Özellikler Nelerdir?
Tohumluğun genetik, fiziksel ve biyolojik nitelikleri ürünün verimi ile kalitesini belirler. Genetik kapasitesi düşük tohumlukların kullanımı, modern yetiştirme teknikleri ve iyi koşullar bile verimi sınırlayabilir. Sulama, gübreleme ve tarımsal savaşım gibi faktörlerden yararlanmak için nitelikli tohumluk kullanımı önemlidir. Tohumluk seçiminde yapılan hatalar veya niteliksiz tohumluk kullanımı sorunları gidermek için diğer yetiştirme teknikleri ile mümkün değildir.
Nitelikli bir tohumlukta aranan başlıca özellikler;
• Çeşit karışıklığının bulunmaması saf tohumluk oranının yüksek olması,
• Yabancı ot tohumlarından temizlenmiş olması,
• Çimlenme ve sürme yetenekleri yani biyolojik değerlerinin yüksek olması,
• Tohumlukların, tohumla bulaşan hastalıklara ve toprak altı zararlılarına karşı ilaçlanmış olması,
• Tohumlukların homojen irilikte olması, şeklinde sıralanabilir.
Sertifikalı Tohumluk Kullanımın Başlıca Avantajları Nelerdir?
• Çeşit saflığı garantisi vardır ve verim potansiyeli, kalite değerleri bilinir.
• İçerisinde yabancı madde ve yabancı ot tohumu yoktur.
• Çimlenme kabiliyeti yüksektir ve kuvvetli bir gelişme gösterir. Bu tohum maliyetini düşürür ve dekara ekilecek tohum miktarında tasarruf sağlar.
• Islah edilmiş çeşitlerdir, dolayısıyla verim potansiyeli yüksektir.
• Homojen çıkış sağlar ve bitkiler homojen gelişir. Bu, bakım işlemlerini daha sağlıklı yapmayı mümkün kılar.
• Çeşit özellikleri bilindiği için ekim zamanı ve ürün gelişimi sırasında yapılacak uygulamalar konusunda sağlıklı planlama yapmak kolaydır.
• Hasat döneminde çeşit saflığı nedeniyle olgunlaşma aynı zamanda gerçekleşir.
• Toprakta mevcut ve tohumla taşınan mantari hastalıklara karşı ilaçlanır, bu nedenle hastalık nedeniyle oluşabilecek zararlar minimum düzeye iner.
• Sertifikalı tohum kullanımında destek ödemesi yapılmaktadır.
• Elde edilen ürünler aynı özelliklere ve kaliteye sahip olduğundan pazar değerleri yüksektir ve satış kolaylığı sağlar.
İÇDAŞ Tarım olarak kendi arazilerimizde yüksek verimli ve yüksek kaliteli tohumlar üretiyoruz. Ülkemizin tarımsal kalkınmasını yerli ıslah tohumlarımızla destekliyor, geniş ürün gamımız ve Türkiye’nin dört bir yanını saran ulaşım alt yapımızla çiftçilerimizin yanında oluyoruz.C
