Sadece hayvan yemi olmak üzere geliştirilen nonius arpa, Tüm toprak tiplerinde yetişir.
İdeal ekim tarihi 10-30 Ekim arasındadır. Önerilen tohumluk miktarı dekara 17 kg ’dır.
Toprağa eklenmesi gereken gübre dozları Ekim’de dekara 3-5 kg N ve 8 kg P, üst gübre olarak da baharda iki uygulamada toplam dekara 8-10 kg N’dir.
Nonius; Çeşit adayının Farklılık, Yeknesaklık ve Durulmuşluk (FYD) testleri Sırbistan’da yapılmış ve UPOV prensiplerine uygun olarak her bir karakter için en uygun dönemde gözlemleri yapılarak çeşit özellik belgesi düzenlenmiştir.
Tescil başvurusunu İyi Tarım Uygulamaları ve Tarımsal İlaç Tohum Paz. Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin yaptığı çeşit adayı Tarım ve Sebzecilik Bilimsel Enstitüsü (Naucni Institut za Ratarst vo i povrtarstvo tarafından 2003 yılında Novi Sad/Sırbistan’da ıslah edilmiştir.
Çeşit adayı; kışlık, altı sıralı, orta boylu ve başaklanma zamanı orta olup tarımsal değerleri ölçme denemelerinde 644.4 kg/da ortalama verim ile ilk sıralarda yer almıştır. Çeşit adayının verimi, 644.3 kg/da olan standart çeşitler ortalamasıyla eşdeğerdir.
Tekrarlamalı veriler üzerinden yapılan stabilite parametreleri incelendiğinde; çeşit adayı 0.79b değeri ve pozitif a değerine (131.12) sahiptir. Kalite değerleri incelendiğinde; çeşit adayının hektolitre ağırlığı 62.7-68.5 kg/hl, bin tane ağırlığı 29.4-40.4g, nişasta(NIT) oranı 58.7-63.3, protein oranı %10.3-16.8, 2.5+2.8mm elek üstü %32.2-83.6, elek altı %1.73-20.7 arasında değişmektedir.
Arpa Nedir?
Buğdaygiller familyasının bir cinsi olan arpa, tarih öncesin devirlerin en önemli kültür tahıllarından biridir. Arpa tohumu, ekonomik olarak önemli bitkilerin başında gelmektedir. İsrail, Lübnan, Ürdün, Suriye, Irak, İran ve Türkiye’de olmak üzere oldukça geniş bir coğrafyada ekim alanı bulunmaktadır.
Sert koşullarda da yetişebildiği için buğday yetiştirilemeyen tarım alanlarında arpa ekimi gerçekleşir. Hem çok soğuk, sert iklimlerde, kurak olan bölgelerde, alkali ve tuzlu topraklarda yetişmekte hem de buğdayın ekilemediği kutup bölgelerinde besin değerinin yüksek olması sebebiyle arpa ekimi yapılmaktadır.
Arpa, farklı iklim koşullarına oldukça uyumludur. Bu sebeple hubutat üretiminde en önemli parçalardan birisi olarak yer almaktadır. Zirai işlem olarak buğdaygiller ile aynı süreçler gösterir ve daha kısa zamanda yetişmektedir. Ancak verim kalitesi olarak buğday kadar verimli değildir.
Tahıllar arasında dünyada üretim sıralamasında buğday, mısır ve pirinçten sonra dördüncü sırada yer alması ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Ülkemizde ise buğdaydan sonra ikinci sırada yer almaktadır.
Besin değeri çok yüksek olduğu için günümüzde hayvan yemi ve bira yapımında kullanılmaktadır. Hayvan yemi olarak kullanılacaksa protein değerinin yüksek olması, bira yapımında kullanılacaksa protein değerinin düşük olması istenmektedir.
Tarihi çok eskilere dayanan arpaya, Eski Mısır hiyerogliflerinde ve piramitlerinde de rastlanmaktadır. Arpanın verimli bir şekilde yetişmesi için ılıman ve sıcak iklimler gereklidir. Bu sebeple anavatanı Önasya’dır. Arpa tohumu, Neolitik dönemden itibaren pek çok toplum tarafından önemli bir besin kaynağı olarak kullanılmıştır.
Ürün detayları için tıklayınız.